Yêu Môtô

Ắc quy xe máy: hướng dẫn kiểm tra và 6 dấu hiệu cần thay

Hoàng Nam
Photo 1674246139436 d321999025ed

Đừng để một buổi sáng đẹp trời trở thành thảm họa vì xe không nổ máy

Chắc hẳn không ít anh em biker đã từng trải qua cảm giác hụt hẫng này: Mũ bảo hiểm đã đội, găng tay đã mang, kế hoạch cho một cung đường đầy nắng đã sẵn sàng, nhưng khi bấm nút đề, tất cả những gì bạn nhận lại chỉ là một tiếng “tạch tạch” yếu ớt và sự im lặng đến não nề. Thủ phạm hàng đầu cho tình huống oái oăm này? Chín phần mười là do chiếc ắc quy đã “đến tuổi”.

Ắc quy, hay bình điện, chính là trái tim của hệ thống điện trên xe. Nó không chỉ cung cấp năng lượng để khởi động động cơ mà còn nuôi sống toàn bộ hệ thống đèn, còi, xi-nhan và các thiết bị điện tử khác. Một chiếc ắc quy khỏe mạnh đảm bảo cho “chiến mã” của bạn luôn sẵn sàng lăn bánh. Ngược lại, một chiếc ắc quy yếu có thể khiến bạn phải dắt bộ giữa đường bất cứ lúc nào.

Trong bài viết này, Yêu Môtô sẽ cùng anh em đi từ A-Z về cách tự kiểm tra ắc quy tại nhà và nhận biết những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy đã đến lúc cần thay thế. Việc này không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí mà còn trang bị thêm kiến thức để chăm sóc xế yêu tốt hơn.

Những dấu hiệu “kêu cứu” từ ắc quy xe máy bạn cần biết

Ắc quy hiếm khi “chết” đột ngột. Nó thường đưa ra những tín hiệu cảnh báo trước, và việc của chúng ta là lắng nghe và nhận biết. Dưới đây là 6 dấu hiệu phổ biến nhất:

1. Khó đề, đề yếu hoặc đề không lên

Đây là dấu hiệu rõ ràng và dễ nhận biết nhất. Khi bạn bấm nút khởi động, xe chỉ kêu “ẹt ẹt” hoặc “tạch tạch” một cách yếu ớt, trục khuỷu quay rất chậm hoặc không quay nổi. Điều này cho thấy ắc quy không còn đủ “ampe khởi động” (Cranking Amps) để làm quay mô-tơ đề và kích nổ động cơ. Đôi khi bạn phải đề vài lần mới nổ máy được, đó cũng là một lời cảnh báo sớm.

2. Đèn, còi yếu ớt bất thường

Hãy thử bật chìa khóa (chưa nổ máy) và quan sát độ sáng của đèn pha hoặc bấm còi. Nếu bạn thấy ánh sáng đèn mờ hơn bình thường, chập chờn hoặc tiếng còi nghe “lạc giọng”, yếu ớt, đó là dấu hiệu cho thấy điện áp của ắc quy đã sụt giảm. Khi động cơ hoạt động, hệ thống sạc sẽ bù đắp, nhưng khi chỉ dùng điện từ ắc quy, sự yếu kém sẽ lộ rõ.

3. Ắc quy bị phồng, rộp hoặc biến dạng

Đây là một dấu hiệu cực kỳ nguy hiểm và cần được xử lý ngay lập tức. Việc ắc quy bị phồng (thường thấy ở hai bên hông) là do quá trình sạc quá mức hoặc do các tấm điện cực bên trong bị hỏng, gây ra nhiệt độ cao và tạo khí. Một chiếc ắc quy bị phồng có nguy cơ rò rỉ axit hoặc thậm chí phát nổ, gây hư hại nghiêm trọng cho các bộ phận xung quanh và rất nguy hiểm cho người sử dụng.

4. Rò rỉ dung dịch và ăn mòn hai đầu cọc bình

Hãy kiểm tra hai cọc âm (-) và dương (+) của ắc quy. Nếu bạn thấy có một lớp bột màu trắng, xanh hoặc xám bám xung quanh, đó là dấu hiệu của sự sunfat hóa và ăn mòn. Sự ăn mòn này không chỉ làm giảm khả năng dẫn điện, gây sụt áp, mà còn cho thấy ắc quy có thể đã bị rò rỉ axit. Axit sunfuric là một chất ăn mòn mạnh, có thể làm hỏng sườn xe và các chi tiết kim loại khác.

5. “Tuổi thọ” của ắc quy đã cao

Không có gì là mãi mãi, và ắc quy xe máy cũng vậy. Tuổi thọ trung bình của một bình ắc quy (dù là ắc quy khô hay ắc quy nước) thường dao động từ 2 đến 3 năm, tùy thuộc vào chất lượng, điều kiện sử dụng và cách bảo dưỡng. Nếu chiếc ắc quy trên xe bạn đã qua mốc 3 năm, dù nó vẫn hoạt động, hãy cân nhắc thay thế để đảm bảo sự ổn định và tránh những rủi ro không đáng có trong những chuyến đi xa.

6. Màn hình điện tử hiển thị lỗi hoặc chập chờn

Với những dòng xe mô tô hiện đại được trang bị màn hình điện tử (TFT/LCD), ắc quy yếu có thể gây ra những hiện tượng lạ như màn hình chớp tắt khi đề, đồng hồ tự reset về 0, hoặc thậm chí báo lỗi hệ thống (như lỗi ABS, FI…). Nguyên nhân là do các hệ thống điện tử này rất nhạy cảm với sự sụt giảm điện áp.

Hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra ắc quy tại nhà cho anh em biker

Nhận biết các dấu hiệu trên là bước đầu tiên. Để chắc chắn hơn, anh em hoàn toàn có thể tự mình kiểm tra “sức khỏe” của ắc quy với vài dụng cụ đơn giản.

Chuẩn bị dụng cụ

Bước 1: Kiểm tra ngoại quan

Đây là bước đơn giản nhất. Hãy tháo yên xe hoặc các chi tiết che chắn để quan sát trực tiếp bình ắc quy. Tìm kiếm các dấu hiệu đã nêu ở trên:

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, đặc biệt là phồng rộp, hãy lên kế hoạch thay thế ngay lập tức.

Bước 2: Kiểm tra điện áp tĩnh (Static Voltage Test)

Điện áp tĩnh cho biết mức độ sạc của ắc quy khi xe không hoạt động. Đây là bài kiểm tra quan trọng nhất.

  1. Tắt hoàn toàn chìa khóa xe.
  2. Chỉnh đồng hồ vạn năng về thang đo Điện áp một chiều (ký hiệu là V⎓, V—, hoặc DCV) ở mức 20V.
  3. Chạm que đo màu đỏ của đồng hồ vào cọc dương (+) của ắc quy.
  4. Chạm que đo màu đen của đồng hồ vào cọc âm (-) của ắc quy.
  5. Đọc kết quả hiển thị trên màn hình đồng hồ.

Diễn giải kết quả:

Bước 3: Kiểm tra sụt áp khi đề (Cranking Voltage Test)

Bài kiểm tra này cho biết ắc quy hoạt động như thế nào khi chịu tải nặng (khi khởi động động cơ). Đây là cách tốt nhất để xác định một ắc quy “già” sắp hỏng.

  1. Giữ nguyên các que đo của đồng hồ vạn năng như ở bước 2.
  2. Nhìn vào màn hình đồng hồ và đồng thời bấm nút đề máy.
  3. Quan sát xem điện áp tụt xuống mức thấp nhất là bao nhiêu trong lúc đề.

Diễn giải kết quả:

Lời kết: đừng để ắc quy “chết yểu” làm hỏng chuyến đi của bạn

Việc kiểm tra ắc quy định kỳ là một phần quan trọng trong việc bảo dưỡng xe máy, cũng giống như kiểm tra lốp hay thay nhớt. Bằng việc nắm vững các dấu hiệu cảnh báo và cách tự kiểm tra đơn giản tại nhà, anh em có thể chủ động hơn trong việc chăm sóc “chiến mã”, tránh được những tình huống phiền phức và đảm bảo xe luôn trong trạng thái sẵn sàng cho mọi hành trình.

Một chiếc ắc quy tốt không chỉ giúp xe khởi động dễ dàng mà còn bảo vệ các linh kiện điện tử đắt tiền khác. Hãy coi việc đầu tư vào một chiếc ắc quy mới khi cần thiết là một sự đầu tư cho sự an tâm và trải nghiệm lái xe trọn vẹn.

Chúc anh em luôn có những hành trình an toàn và suôn sẻ trên con chiến mã của mình!

Exit mobile version