Xe máy điện có thực sự tiết kiệm hơn xe xăng?

Xe máy điện lên ngôi, nhưng liệu có thực sự “ngon, bổ, rẻ” hơn xe xăng?

Chào anh em biker của đại gia đình Yêu Môtô, chắc hẳn dạo gần đây, câu chuyện về xe máy điện đang nóng hơn bao giờ hết trên mọi nẻo đường và cả các diễn đàn. VinFast liên tục ra mắt mẫu mới, Dat Bike thì gây ấn tượng với tốc độ, rồi hàng loạt thương hiệu khác cũng không chịu ngồi yên. Khẩu hiệu được đưa ra nhiều nhất chính là “tiết kiệm” và “bảo vệ môi trường”.

Nhưng khoan đã, với kinh nghiệm của những người đã “ăn nằm” với xe cộ, chúng ta đều biết một chiếc xe không chỉ có tiền đổ xăng. Nó còn là chi phí mua ban đầu, tiền bảo dưỡng, tiền thay đồ, rồi cả giá trị bán lại nữa. Vậy, xe máy điện có thực sự tiết kiệm hơn xe xăng một cách toàn diện? Hay đây chỉ là một góc nhìn phiến diện? Hôm nay, anh em mình hãy cùng nhau “mổ xẻ” vấn đề này một cách công tâm và chi tiết nhất nhé.

1. Chi phí mua xe ban đầu: cuộc chiến về giá

Đây là khoản tiền đầu tiên và cũng là rào cản lớn nhất với nhiều người. Cùng đặt lên bàn cân những lựa chọn phổ biến nhất hiện nay.

Đối với xe máy xăng

Thị trường xe xăng quá đa dạng, từ những chiếc xe số “quốc dân” như Honda Wave Alpha, Yamaha Sirius chỉ khoảng 18-20 triệu đồng, cho đến các mẫu xe ga thời trang như Honda Vision, Yamaha Janus tầm giá 30-35 triệu. Cao cấp hơn có Honda SH, Piaggio Liberty… Nhìn chung, bạn có vô số lựa chọn ở mọi phân khúc giá, dễ dàng tìm được một chiếc xe phù hợp với túi tiền.

Đối với xe máy điện

Xe máy điện đã có mức giá dễ tiếp cận hơn xưa, nhưng để có một chiếc xe hiệu năng tương đương xe xăng phổ thông, chi phí thường nhỉnh hơn. Ví dụ, các mẫu xe của VinFast như Evo200 Lite, Feliz S có giá niêm yết từ 29-30 triệu (chưa bao gồm pin). Nếu mua cả pin, chi phí sẽ đội lên gần 50 triệu. Các mẫu có hiệu năng cao hơn như Klara S hay Vento S thì giá còn cao hơn nữa. Dù có chính sách thuê pin để giảm chi phí ban đầu, nhưng nó lại phát sinh một khoản phí cố định hàng tháng.

=> Tạm kết 1: Về chi phí đầu tư ban đầu, xe máy xăng đang chiếm ưu thế với dải sản phẩm rộng và nhiều lựa chọn giá rẻ hơn hẳn.

2. Chi phí “nuôi” xe hàng ngày: xăng vs. điện

Đây chính là mặt trận mà xe điện luôn tự tin nhất. Chúng ta sẽ làm một phép tính đơn giản để xem ai lợi thế hơn.

Chi phí đổ xăng

Lấy ví dụ một chiếc xe ga phổ thông như Honda Vision, có mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình khoảng 1.8 – 2 lít/100km. Chúng ta cứ lấy con số trung bình là 2 lít/100km.

• Giá xăng RON95 hiện tại (giả sử): 24.000 VNĐ/lít.
• Chi phí cho 100km: 2 lít x 24.000 = 48.000 VNĐ.
• Nếu một tháng bạn đi 1.000km (khoảng 33km/ngày), chi phí sẽ là: 480.000 VNĐ.

Chi phí sạc điện

Lấy ví dụ chiếc VinFast Evo200, được công bố đi được khoảng 200km cho một lần sạc đầy với viên pin dung lượng 3,5 kWh.

• Giá điện sinh hoạt bậc cao nhất (giả sử): 3.200 VNĐ/kWh (để tính ở mức tối đa).
• Chi phí sạc đầy 1 lần: 3,5 kWh x 3.200 = 11.200 VNĐ.
• Chi phí cho 100km: 11.200 / 2 = 5.600 VNĐ.
• Nếu một tháng bạn đi 1.000km, chi phí sạc điện tại nhà sẽ là: 56.000 VNĐ.

Nếu bạn sử dụng gói thuê pin của VinFast, ví dụ gói 350.000 VNĐ/tháng cho quãng đường dưới 2.000km, thì tổng chi phí sẽ là 56.000 (tiền điện) + 350.000 (tiền thuê pin) = 406.000 VNĐ. Vẫn rẻ hơn tiền xăng.

=> Tạm kết 2: Rõ ràng, về chi phí năng lượng hàng ngày, xe máy điện chiến thắng áp đảo. Mức chênh lệch là cực kỳ lớn, có thể tiết kiệm đến 8-9 lần so với xe xăng nếu bạn mua pin và sạc tại nhà.

3. Chi phí bảo dưỡng: “kẻ vô hình” quyết định cuộc chơi

Đây là yếu tố nhiều người thường bỏ qua khi cân nhắc. Một chiếc xe không chỉ chạy mà còn cần được chăm sóc định kỳ.

Bảo dưỡng xe máy xăng

Đây là một danh sách dài mà bất kỳ ai đi xe xăng đều quen thuộc:

• Thay nhớt máy: Cứ mỗi 1.500 – 2.000km (khoảng 120.000 – 150.000 VNĐ).
• Thay nhớt láp (xe ga): Cứ 2 lần thay nhớt máy thì thay nhớt láp 1 lần (khoảng 40.000 – 50.000 VNĐ).
• Thay lọc gió: Khoảng 8.000 – 10.000km (khoảng 100.000 – 200.000 VNĐ).
• Thay bugi: Khoảng 10.000 – 15.000km (khoảng 50.000 – 100.000 VNĐ).
• Bảo dưỡng nồi, kim phun, họng ga: Định kỳ sau khoảng 10.000km để xe chạy mượt.
• Chưa kể các chi tiết khác như nhông sên dĩa (xe số), dây curoa (xe ga)…

Tổng chi phí bảo dưỡng định kỳ cho xe xăng trong khoảng 20.000km đầu tiên có thể lên tới vài triệu đồng.

Bảo dưỡng xe máy điện

Cấu tạo của xe điện đơn giản hơn rất nhiều. Động cơ điện và pin gần như không cần bảo dưỡng định kỳ. Các hạng mục cần quan tâm chủ yếu là:

• Má phanh, dầu phanh: Tương tự xe xăng.
• Lốp xe: Tương tự xe xăng.
• Hệ thống truyền động (nếu có): Một số xe vẫn dùng dây curoa hoặc xích.

Rõ ràng, chi phí bảo dưỡng vặt của xe điện thấp hơn hẳn. Tuy nhiên, có một “quả bom nổ chậm” mà anh em cần đặc biệt lưu ý: PIN.

Tuổi thọ của pin lithium-ion hiện nay thường được tính bằng số chu kỳ sạc (khoảng 1.000 – 2.000 chu kỳ) hoặc sau khoảng 5-8 năm sử dụng, pin sẽ bắt đầu chai và giảm hiệu suất đáng kể. Chi phí thay thế một bộ pin mới không hề rẻ, có thể lên tới 15-20 triệu đồng hoặc hơn. Đây là một khoản chi phí cực lớn cần được tính vào tổng chi phí sở hữu xe trong dài hạn.

=> Tạm kết 3: Về bảo dưỡng định kỳ, xe điện tiết kiệm hơn rất nhiều. Tuy nhiên, nếu tính cả chi phí thay pin sau vài năm sử dụng, bài toán sẽ trở nên cân bằng hơn. Chính sách thuê pin là một giải pháp hay để loại bỏ rủi ro này cho người dùng.

4. Khấu hao và giá trị bán lại: ai giữ giá hơn?

Đối với nhiều anh em, xe không chỉ là phương tiện mà còn là một tài sản. Giá trị khi bán lại là một yếu tố kinh tế quan trọng.

Với xe máy xăng

Các thương hiệu lớn từ Nhật Bản như Honda, Yamaha nổi tiếng về độ bền và khả năng giữ giá. Một chiếc Honda Vision đi 2-3 năm vẫn có thể bán lại với giá bằng 60-70% giá mua mới. Thị trường xe máy cũ cực kỳ sôi động, mua bán dễ dàng.

Với xe máy điện

Đây lại là một điểm yếu của xe điện ở thời điểm hiện tại. Công nghệ pin và động cơ thay đổi quá nhanh, khiến các mẫu xe cũ nhanh chóng lỗi thời. Hơn nữa, người mua xe điện cũ luôn lo ngại về tình trạng của pin – bộ phận đắt giá nhất. Điều này khiến xe máy điện mất giá rất nhanh và khó bán lại hơn so với xe xăng.

=> Tạm kết 4: Về giá trị bán lại, xe máy xăng đang thắng thế tuyệt đối.

Bảng tổng kết: vậy ai là người chiến thắng?

Để dễ hình dung, hãy cùng nhìn vào bảng so sánh tổng quan:

Kết luận: xe nào thực sự tiết kiệm và dành cho ai?

Sau khi “mổ xẻ” chi tiết, có thể thấy câu trả lời cho câu hỏi “xe máy điện có thực sự tiết kiệm hơn xe xăng” là: Có, nhưng còn tùy thuộc vào cách bạn sử dụng và định nghĩa “tiết kiệm”.

Xe máy điện sẽ CỰC KỲ TIẾT KIỆM nếu:

• Bạn chủ yếu di chuyển trong thành phố với quãng đường hàng ngày cố định.
• Bạn có thể sạc xe dễ dàng tại nhà hoặc nơi làm việc.
• Bạn dự định sử dụng xe trong thời gian dài (trên 5 năm) để phần chi phí năng lượng tiết kiệm được bù lại cho chi phí mua xe ban đầu.
• Bạn chọn giải pháp thuê pin để loại bỏ rủi ro về chi phí thay thế pin.

Xe máy xăng vẫn là lựa chọn KINH TẾ HƠN nếu:

• Bạn có ngân sách ban đầu eo hẹp.
• Bạn thường xuyên đi tour, đi tỉnh hoặc di chuyển quãng đường dài, không đoán trước được.
• Bạn không có chỗ sạc thuận tiện.
• Bạn quan tâm đến giá trị bán lại và muốn đổi xe sau 2-3 năm sử dụng.

Cuối cùng, “tiết kiệm” không chỉ là tiền. Xe điện còn mang lại sự tiết kiệm về thời gian và công sức khi không phải lui tới các trạm xăng hay các tiệm sửa xe thường xuyên. Nó còn mang lại trải nghiệm lái êm ái, yên tĩnh và góp phần bảo vệ môi trường sống. Mỗi loại xe đều có ưu và nhược điểm riêng. Hy vọng bài phân tích chi tiết này của Yêu Môtô đã giúp anh em có cái nhìn toàn cảnh để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho riêng mình.

Còn bạn, bạn đang ở team xe điện hay xe xăng? Hãy để lại bình luận chia sẻ trải nghiệm và quan điểm của mình nhé!